Quốc tế đại sư cờ tướng Đào Cao Khoa
Anh ruột của Khoa là Đào Cao Khôi, một danh thủ cờ tướng Hà Nội có tiếng năm 1980. Khoa làm quen với cờ tướng từ chính người anh ruột của mình. Trong những ván cờ đấu với anh, chú Khoa thường tranh lấy phần quân và bàn cờ ra xếp. Khoa học nhận mặt quân cờ và chăm chỉ đối luyện nên tiến bộ rất nhanh chóng. Khoa thường đến nhà ông Nguyễn Tiến Thọ và thi đấu với các bạn cờ ở đây. Năm 1992, khi Việt Nam tổ chức giải cờ tướng toàn quốc, Khoa đã được làm quen với các danh thủ hang đầu ở Hà Nội.
Theo nhà báo Đặng Kỳ Ái, ngay từ năm 1993, danh thủ Đào Thành Duy đã nhận xét “tương lai cờ tướng đất Bắc nằm ở những người như Khoa”. Danh thủ Nguyễn Tiến đánh giá: “Ban đầu chấp anh Khoa một mã. Chỉ mấy năm sau Khoa đã chấp lại anh một nước đi trước”.
Năm 1995, Khoa tham gia giải cờ tướng toàn quốc. Khoa đã có những ván cờ xuất sắc được bạn hâm mộ cờ ngợi khen. Do tuổi trẻ thiếu kinh nghiệm, phần còn phải lo học tập ở trường Đại học Bác khoa nên Khoa chưa chuyên tâm được với cờ nên 1996 thành tích của Đào Cao Khoa có phần sút kém.
Sau khi về Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an), Khoa được huấn luyện viên Phạm Trường Lâm chú ý hỗ trợ trong chuyên môn. Khoa trưởng thành khá nhanh, thi đấu với phong độ tốt và từng bước chiếm lĩnh vị thế trong làng cờ. Liên tiếp trong hai năm 1997 – 1998, Khoa giành giải đồng đội và hai hai lần xếp thứ 3 trong giải toàn quốc và trở thành kiện tướng trẻ tuổi nhất trong môn cờ tướng.
Tháng 11-1998, Thành phố Hồ Chí Minh đăng cai giải cờ Đông Nam Á lần thứ II. Giải lần này có tới 9 quốc tế đại sư tham gia là một thử thách lớn đối với kiện tướng trẻ Đào Cao Khoa. Khoa và kiện tướng quốc tế đại sư Trần Văn Ninh trong đội hình Việt Nam II. Đào Cao Khoa đã thi đấu xuất sắc lập nên một kỷ lục cờ tướng của nước ta: qua 7 trận Khoa đạt 6.5 điểm cao nhất trong toàn giải, chỉ chịu hoà một ván duy nhất với lão tướng Trần Đoàn Sinh của Singapore, 4 quốc tế đại sư bị Khoa đánh bại. Đào Cao Khoa được báo chí và những người hâm mộ cờ ca ngợi là kỳ thủ xuất sắc nhất giải vô địch cờ tướng Đông Nam Á năm 1998. Nối tiếp chiến công, năm 1999, Đào Cao Khoa đoạt giải vô địch cờ tướng hạng nhất Việt Nam.
Trầm lặng, khiêm tốn nhưng cương quyết, Đào Cao Khoa lại xứng đáng nhận chức Á quân giải toàn quốc năm 2004 và là một trong các danh thủ đại diện Việt Nam tham gia giải vô địch châu Á lần thứ 13 tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Đào Cao Khoa cùng các kỳ thủ trong đội Việt Nam lần lựot vượt qua các đối thủ mạnh của Hồng Kông, Ma Cao, Đài Loan… Kết thúc giải, Việt Nam xếp thứ hai toàn đoàn chỉ sau Trung Quốc. Việt Nam giành một huy chương vàng, hai huy chương đồng.
Với lòng ham mê cờ tướng, chịu khó học hỏi các bậc tiền bối, tương lai đang vẫy gọi Đào Cao Khoa phấn đấu vương lên những vị trí cao trong môn cờ tướng ở Việt Nam và đấu trường quốc tế. Đào Cao Khoa rất tâm đắc lời dạy cảu cụ nội Đào Xuân Quang “Ăn quả nhớ người trồng cây, uống nước nhớ nguồn” và luôn tự nguyện với lòng mình:
“Tiên tổ vun trồng công đức lớn
Cháu con ghi nhớ nghĩa ơn sâu”.
Mùa thu 2005
ĐÀO ĐÔNG TÙNG