Chuyện hũ vàng dưới mỗi gốc cây và 'công tử Bạc Liêu' đất Vĩnh Phúc
Dòng họ Đào và câu chuyện những hũ tiền, vàng được chôn dưới mỗi gốc cây
Dòng họ Đào có gốc gác ở xã Tiên Lữ (huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc), sau di cư lên đất Hợp Châu (Tam Đảo).
Bà Đào Thị Phi, con gái ruột của cụ Phó Phương nhớ lại thời huy hoàng của gia đình mình
Theo ông Đào Xuân Độ, 73 tuổi (người ghi chép về những thông tin của dòng họ Đào), sau khi các cụ lên đây khai phá, cụ tổ có con trai là cụ Đào Văn Mạ, cụ Mạ lấy vợ tên là Cẩm, hiện không xác định được năm sinh. Cặp vợ chồng này sinh ra cụ Đào Văn Nở, cụ Nở sinh năm 1875, mất năm 1958.
Ở thời điểm đó, Nga Hoàng là một vùng đất âm u, hoang vắng, cọp và thú dữ vẫn còn rất nhiều. Ở nơi này mênh mông cây cối, sương phủ quanh năm và rất ít người sinh sống.
Người ta vẫn còn lưu truyền câu ca: “Mặt xanh đổi lấy mật vàng – Hai tay hai gậy Nga Hoàng bò ra”. Câu ca có ý chỉ sự nghèo đói, hoang vu của mảnh đất này.
Đào Văn Độ kể lại những câu chuyện về cụ Phó Phương
Lập nghiệp ở ngôi làng Nga Hoàng hoang vu nghèo khó này, cụ Đào Văn Nở và gia đình chuyên sâu về nông nghiệp, lập trang trại để chăn nuôi. Vốn chăm chỉ, số diện tích đất khai hoang của gia đình cụ Nở ngày càng rộng lớn. “Trang trại của cụ là khoảng 1000 mẫu Bắc bộ, thời điểm thịnh nhất là 1400 mẫu Bắc bộ”, ông Độ tự hào cho biết.
Chính vì có diện tích đất nông nghiệp lớn, việc làm ăn của gia đình cụ ngày một “phất”, số người ở, kẻ làm của gia đình cũng ngày một đông, khoảng vài trăm người kể cả người làm công. Nông sản thu về ngày một lớn, đồng nghĩa với tiền của trong nhà ngày một nhân lên. Những năm đó, nhà cụ Nở đã có ngôi nhà khang trang xây dựng từ gạch tổ ong, gạch trộn với mật ong, trấu với diện tích vài trăm mét vuông.
Tất thảy ruộng vườn ở làng Nga Hoàng ngày nay đều có công của dòng họ Đào khai phá trước đây
Vàng bạc của gia đình cụ Nở không kể xiết, vợ của cụ Nở thường mang vàng, bạc cho vào chum sành, ấm tích chôn xuống đất và trồng cây lên đó. Người dân vẫn đồn rằng, ở thời điểm hiện tại, số vàng, bạc của nhà cụ Nở vẫn còn ở dưới đất nhưng chưa ai tìm ra…
Vị “công tử” với những cuộc chơi “đốt tiền”
Cụ Đào Văn Nở có người con trai duy nhất tên là Đào Văn Phương (1902), người ta thường gọi là Phó Phương. Ông Phó Phương được cha mẹ cho ăn học trưởng thành, nhưng vốn bản tính công tử nhà giàu nên ăn chơi hoang phí.
Ông Đào Xuân Độ, người kể chuyện cho chúng tôi là con trai của ông Đào Văn Chính (SN 1915). Ông Chính là em con ông chú của ông Phó Phương. Vốn thông thạo tiếng Pháp, ông Đào Văn Chính thường xuyên được ông Phó Phương cho đi cùng trong những chuyến ngao du. Không một cuộc giao dịch, mua sắm nào của ông Phó Phương mà ông Chính vắng mặt.
Cuốn sổ ghi chép của ông Độ về dòng họ Đào
Thời nhỏ, ông Đào Văn Độ vẫn được cha mình kể lại những câu chuyện về ông Phó Phương nên vẫn còn nhớ khá rõ. Nhà giàu, con một nên ông Phó Phương ăn chơi không tiếc tiền, thời đó chưa có xe cộ như bây giờ, ông Phó Phương vẫn thường cưỡi ngựa đi khắp các tỉnh phía Bắc để chơi bời, đánh bạc. Mỗi lần lên lưng ngựa là mỗi lần số tiền bạc khổng lồ không cánh bay đi.
“Có đận, ông cụ thân sinh ra tôi kể, ông Phó Phương cưỡi ngựa từ nhà lên Đồng Đăng –Kỳ Lừa đánh bạc, số vàng bạc, tiền mang theo sạch túi, ông Phó Phương bán cả vài mẫu ruộng cho người ta để thỏa chí đỏ đen…” - ông Độ kể.
Có chỗ nào chơi sang, ăn ngon, đồ đẹp là có mặt ông Phó Phương. Ông Phó Phương cũng là “khách quen” ở những chốn ăn chơi xa hoa bậc nhất Hà Thành ở thời điểm đó với những trò tiêu khiển như xem hát ả đào, chơi thuốc phiện... Mỗi lần có trò gì mới lạ ở vùng đất khác hoặc do khách tây mang sang ông Phó Phương đều thử qua cho bằng hết.
Có lần, ông Phó Phương còn tổ chức cả cuộc đua ngựa với ô tô của người tây xem thua thắng ra sao. “Khi đi chơi ở tỉnh khác về, thấy người tây có ô tô, lạ quá ông Phó Phương sai người ở mang ngựa về, còn mình ở lại chiêm ngưỡng ô tô của người tây mê mải, rồi ông nghĩ ra trò đua ngựa với ô tô. Lúc đó, đường xá chưa được đẹp như bây giờ, toàn đường núi ngoằn ngèo nên ngựa vẫn thắng thế. Nhưng dù thua hay thắng thì ông Phó Phương vẫn phải bỏ ra bội tiền, chỉ để thỏa lòng mình…”, ông Độ nói.
Nguồn gốc, năm sinh và thông tin tư liệu của dòng họ Đào được ông Độ sưu tầm và ghi chép cẩn thận vào cuốn sổ của mình
Tuy nhiên, số tiền bạc ông Phó Phương mang đi dần cũng bị gia đình quản lý. Thế rồi mỗi buổi trưa khi mẹ ông Phó Phương mang những chum vàng, chum bạc chôn dưới đất, trồng cây lên đều bị ông Phó Phương rình rồi đào trộm. Cây vẫn còn, nhưng số vàng bạc dưới đó đã mất mà không ai phát hiện ra.
Bà Đào Thị Phi (90 tuổi) là con gái ruột của ông Phó Phương chia sẻ: “Ở thời điểm đó, đất đai, vườn tược nhiều. Ruộng vườn cứ vài trăm mẫu, trình độ quản lý lúc đó còn yếu kém khiến các cụ không thể quản lý được, nên bố tôi khi đó bán đi cả vài chục mẫu mà gia đình không thể biết được”.
Cũng vì ăn chơi vô độ nên ông Phó Phương mất sớm khi mới ở tuổi 30. Chỉ ra cánh đồng làng, bà Phi cho biết, ngày xưa đất ở làng Nga Hoàng này đều thuộc quyền quản lý của gia đình hết. Nhưng dần dần, hàng trăm mẫu ruộng thuê người chăm sóc nhưng không cho thu hoạch, không thể quản lý nổi nên thua hụt ngày càng nhiều. Số tiền bạc của gia đình cũng tiêu tan dần.
“Về phần số vàng bạc vẫn còn ở dưới đất mà người ta đồn đại thì cũng không ai xác thực được, vì không ai biết các cụ chôn ở chỗ nào. Nhưng tôi nghĩ, thời gian thua lỗ lớn, các cụ đã lấy hết lên rồi”, bà Phi nói.
theo Đức Hạnh nguoiduatin