Giáo sư Đào Văn Tập
Giáo sư Đào Văn Tập sinh ngày 28 tháng 10 năm 1927 tại thôn Tường Thụy xã Thắng Lợi nay là Trắc Văn huyện Duy Tiên tỉnh Hà Nam. Ông được giác ngộ tư tưởng chính trị mới từ khi còn đi học ở trường Kỹ Nghệ Nam Định. Đào Văn Tập thực sự hoạt động cách mạng trước năm 1945, ông gia nhập Đảng cộng sản Đông Dương tháng 10 năm 1946 khi mới 19 tuổi.
Xuất thân từ dòng tộc có truyền thống yêu nước, truyền thống văn hóa lâu đời, tự bản thân là người trẻ tuổi, nhiệt thành và rất năng động trong tiếp thu kiến thức mới, tiếp cận tư duy mới, Đào Văn Tập xác lập được uy tín và được giao nhiều trọng trách. Từ năm 1948 đến 1976 ông lần lượt giữ nhiều chức vụ trong ngành thông tin và nghiên cứu khoa học thuộc Ủy ban khoa học xã hội Việt Nam. Năm 1977 ông được giao phó chủ nhiệm Ủy ban khoa học xã hội Việt Nam, từ năm 1982 đến 1985 làm chủ nhiệm Ủy ban khoa học xã hội Việt Nam.
Từ năm 1975 Đào Văn Tập liên tục được tín nhiệm bầu làm Đại biểu Quốc hội trong ba khóa 5; 6; 7 và là Ủy viên thường vụ Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam khóa V và khóa VII; chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế kế hoạch và ngân sách Quốc hội khóa VII.
Giáo sư Đào Văn Tập còn được giao nhiều trọng trách trong các hội chính trị và chính trị nghề nghiệp. Ông là phó chủ tịch liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam; Phó chủ tịch kiêm Tổng thư kí hội Khoa học kinh tế Việt Nam. Đào Văn Tập nhận hàm Giáo sư năm 1980, ông có nhiều năm nghiên cứu giảng dạy kinh tế, chính trị tại trường Đại học Tổng hợp Hà Nội; là chủ nhiệm khoa Kinh tế chính trị tại trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Ông có uy tín lớn trong hoạt động hội Kinh tế thế giới. Ông còn là Ủy viên ban chấp hành hội Các nhà kinh tế các nước không liên kết.
Giáo sư Đào Văn Tập giành nhiều tâm sức nghiên cứu lý luận kinh tế, theo sát các vấn đề mới nảy sinh trong nền kinh tế đất nước và kinh tế thế giới. Ông xuất bản nhiều nghiên cứu kinh tế trong thời kỳ làm Tổng biên tập tạp chí Việt Nam khoa học xã hội và Tổng biên tập tạp chí Nghiên cứu kinh tế.
Công trình đưa giáo sư Đào Văn Tập nhận giải thưởng cao quý giải thưởng Hồ CHí Minh về khoa học và công nghệ là cuốn sách “Chiến tranh Việt Nam và kinh tế Mỹ”.
Cuốn sách “Chiến tranh Việt Nam và kinh tế Mỹ” (NXB Khoa học xã hội 1973) được viết năm 1968 đến năm 1972 trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ đang ở giai đoạn khốc liệt trên cả hai chiến trường Nam, Bắc Việt Nam. Chiến tranh Việt Nam và kinh tế Mỹ là công trình tổng hợp có quy mô lớn đã trình bày một cách hệ thống và khái quát sức mạnh khổng lồ nhất thế giới của Mỹ và Mỹ sẽ còn tiến tới mức nào: Đâu là cái ngưỡng cuối cùng Mỹ phải dừng lại? Cuốn sách bao gồm cả một phần những báo cáo nội bộ của giáo sư Đào Văn Tập trình lên các cấp lãnh đạo của Đảng của Nhà nước Việt Nam. Cuốn sách còn vạch rõ hậu quả của cuộc chiến tranh Việt Nam đối với nền kinh tế Mỹ và địa vị kinh tế của Mỹ trên thế giới, trên các lĩnh vực thương mại Quốc tế, tiền tệ Quốc tế, tài chính Quốc tế…
Những lý luận xác đáng của cuốn sách có ý nghĩa thực tế quan trọng góp phần giúp các cấp lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc hạ quyết tâm chiến lược và vạch ra đường lối lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân Việt Nam.
Năm 1977 tác phẩm “Chiến tranh Việt Nam và kinh tế Mỹ” đã được dịch ra tiếng Nhật và được NXB Soso. Phuppan Tokyo ấn hành thu hút được sự chú ý của đông đảo độc giả Nhật Bản.
Ngoài công trình nghiên cứu “Chiến tranh Việt Nam và kinh tế Mỹ” được trao giải thưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp khoa học của mình giáo sư Đào Văn Tập còn có nhiều công trình nghiên cứu có giá trị đóng góp đáng kể vào việc xây dựng các chính sách kinh tế của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Giáo sư Đào Văn Tập là một trong những người đặt nền móng xây dựng và đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu và giảng dạy của viện Kinh tế học (nay là viện Kinh tế Việt Nam); viện Kinh tế thế giới (nay là viện Kinh tế và chính trị thế giới) và Khoa học kinh tế chính trị (nay là khoa học kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội).
Do những công lao đóng góp với đất nước giáo sư Đào Văn Tập được Đảng và Nhà nước trao tặng:
- Huân chương độc lập hạng nhì;
- Huân chương kháng chiến hạng nhì;
- Huân chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng nhất;
- Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng.
Ban biên soạn tổng hợp từ: Báo Nhân dân (ngày 30/3/1989)
và Tạp chí Những vấn đề kinh tế thế giới