Sửa đổi Luật Đất đai phải căn bản, toàn diện
Phóng viên (PV): Đồng chí đánh giá như thế nào về tình hình quản lý đất đai hiện nay và trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với công tác này?
Đồng chí Đào Trung Chính: Trong thời gian vừa qua, công tác quản lý nhà nước về đất đai đã đạt được những thành tựu quan trọng: quỹ đất được phân bố hợp lý đáp ứng cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Diện tích đất chưa sử dụng cơ bản đã được đưa vào sử dụng. Chính sách, pháp luật đất đai từng bước được hoàn thiện, đã đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an sinh xã hội; khắc phục những bất cập về bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý nhà nước về đất đai còn hạn chế, bất cập. Các quy định pháp luật về đất đai vẫn còn một số nội dung chưa đáp ứng yêu cầu quản lý và sử dụng đất. Chưa giải quyết hài hòa về lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng đất. Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất chưa đủ rõ và còn nhiều vướng mắc. Việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng đất chưa nghiêm. Thủ tục hành chính về đất đai vẫn còn rườm rà, thời gian giải quyết còn dài. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai còn chưa đáp ứng được yêu cầu.
Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp với các cơ quan liên quan tổng kết việc thực hiện Luật Đất đai năm 2003 để tiến hành sửa đổi, bổ sung trình Quốc hội thông qua Luật Đất đai mới.
PV: Vậy đối với vấn đề quản lý đất bãi bồi ven sông, ven biển, sau vụ việc ở Tiên Lãng - Hải Phòng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã triển khai những công việc gì, thưa đồng chí?
Đồng chí Đào Trung Chính: Đối với đất bãi bồi ven sông, ven biển, trải qua các giai đoạn đã có sự thay đổi nhất định về chính sách, pháp luật đất đai. Thời kỳ bao cấp, việc khai hoang, lấn biển được thực hiện chủ yếu bằng các dự án có vốn ngân sách, tập thể (Hợp tác xã). Vào những năm đầu của thời kỳ đổi mới kinh tế, Nhà nước có chính sách khuyến khích mọi thành phần kinh tế đầu tư vào khai hoang, lấn biển nhằm khai thác có hiệu quả đất bãi bồi, ven sông, ven biển. Nhìn chung, từ giai đoạn này trở về trước, giá trị kinh tế từ việc khai thác đất bãi bồi, ven sông ven biển chưa cao, chưa có nhiều người quan tâm đến vùng đất này; việc đo đạc, lập hồ sơ địa chính và thực hiện các nội dung khác trong quản lý đất đai tại đây cũng chưa được chú trọng đúng mức. Đến nay, với chủ trương hướng ra biển, khai thác tiềm năng kinh tế biển đã làm cho đất bãi bồi ven sông, ven biển trở nên có giá trị từ đó mà phát sinh tranh chấp, xung đột quyền lợi giữa những người dân với nhau, giữa người dân với chính quyền và có cả tranh chấp, xung đột giữa các địa phương với nhau. Mặt khác, thời điểm này cũng đang chuẩn bị hết thời hạn giao đất bãi bồi ven sông, ven biển theo Luật Đất đai 2003, do đó cần thiết phải nhìn nhận, đánh giá lại công tác quản lý đối với loại đất này, từ đó có những bổ sung, hoàn thiện về chính sách, pháp luật.
Trước mắt, để xử lý các vấn đề liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất bãi bồi ven sông, ven biển, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 371/BTNMT-TCQLĐĐ gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thực hiện các công việc: (1)- Kiểm tra, rà soát đất bãi bồi ven sông, ven biển, rà soát các văn bản về giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất, đồng thời sửa đổi cho phù hợp với luật đất đai hiện hành; (2)- Kiểm tra việc giao đất, cho thuê đất, sử dụng đất bãi bồi, ven sông ven ven biển trên địa bàn và có biện pháp chấn chỉnh xử lý sai phạm theo đúng quy định pháp luật. Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ thành lập đoàn công tác để kiểm tra việc giao đất, cho thuê đất, sử dụng đất bãi bồi ven sông, ven biển trên địa bàn một số tỉnh trong năm 2012. Từ kết quả kiểm tra, xử lý sẽ được tổng hợp chung để hoàn chỉnh pháp luật về đất đai.
PV: Đồng chí đánh giá như thế nào về hệ thống pháp luật đất đai hiện nay của nước ta ? Theo đồng chí, hướng sửa đổi, bổ sung sắp tới cần tập trung vào những nội dung gì?
Đồng chí Đào Trung Chính: Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đất đai hiện nay đã tạo hành lang pháp lý khá hoàn chỉnh, cơ bản phù hợp với thực tế, đáp ứng được yêu cầu công tác quản lý nhà nước về đất đai, tạo điều kiện phát huy nguồn nội lực đất đai để góp phần giải quyết các vấn đề dân sinh, ổn định xã hội, xây dựng và phát triển đất nước bền vững trên cơ sở tăng trưởng kinh tế, xóa đói, giảm nghèo và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai được ban hành nhiều nhưng còn thiếu đồng bộ, có mặt còn chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu thống nhất giữa pháp luật đất đai với các pháp luật khác. Hiện nay cùng với Luật Đất đai còn có 20 Luật và trên 20 văn bản của Chính phủ có nội dung điều chỉnh có liên quan đến đất đai. Các văn bản này được ban hành ở những thời điểm khác nhau, cơ quan chủ trì xây dựng khác nhau nên đã dẫn đến thiếu đồng bộ, có nhiều điểm chưa thống nhất (còn một số điểm mâu thuẫn giữa Luật Đất đai với Bộ Luật Dân sự, Luật Doanh nghiệp, Luật Khiếu nại, tố cáo,…) làm cho các cơ quan quản lý khó áp dụng pháp luật và gây khó khăn cho việc thực hiện pháp luật của người dân và doanh nghiệp. Một số vấn đề được quy định trong nhiều văn bản đã gây khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện.
Hướng sửa đổi Luật đất đai lần này phải căn bản, toàn diện nhằm giải quyết được những vấn đề khó khăn, vướng mắc đồng thời phát huy được nguồn lực đất đai trong thời kỳ phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trong đó trọng tâm là những vấn đề: (1)- Rà soát, sửa đổi đồng bộ các Luật có liên quan đến Luật Đất đai để đảm bảo tính thống nhất trong việc thực thi theo nguyên tắc lĩnh vực đất đai do Luật Đất đai điều chỉnh; (2)- Đổi mới, nâng cao tính liên kết, đồng bộ giữa quy hoạch sử dụng đất với các quy hoạch ngành, lĩnh vực; (3)- Xử lý vấn đề chính sách giao đất nông nghiệp đã giao cho hộ gia đình, cá nhân; xem xét vấn đề về thời hạn giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân; về hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp; (4)- Xem xét vấn đề về quyền của người sử dụng đất trong đó có quyền thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại các ngân hàng ở nước ngoài để vay vốn thực hiện dự án đấu tư; các cam kết về bình đẳng giữa các nhà đầu tư khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới; (5)- Đổi mới quy định về chính sách tài chính về đất đai, về giá đất nhằm phát huy tính linh hoạt và tinh thần trách nhiệm của cấp địa phương; (6)- Đổi mới quy định về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Hoàn thiện cơ chế chính sách để tăng cường năng lực của Tổ chức phát triển quỹ đất và tăng nguồn vốn cho Quỹ phát triển đất; (7)- Phát huy nguồn lực đất đai, đẩy mạnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất. Chủ động thu hồi đất theo quy hoạch để tạo quỹ đất "sạch", đầu tư công trình kết cầu hạ tầng và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất; (8)-Việc giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai thực hiện theo pháp luật về khiếu nại, tố cáo, tố tụng hành chính, tố tụng dân sự. Khắc phục tình trạng chuyển đơn thư không đúng quy định.
PV: Xin cảm ơn đồng chí!
Theo Dangcongsan